Kurumsal şeffaflık, temel insan hakları ve insana yakışır çalışma koşulları ile ilgili yasa (Şeffaflık Yasası)
1 Temmuz 2022 tarihinde parlamento tarafından kabul edilerek yürürlüğe giren Şeffaflık Yasası'nın amacı, şirketlerin mal ve hizmet üretimiyle bağlantılı olarak temel insan haklarına ve insana yakışır çalışma koşullarına saygı duymasını teşvik etmek olarak özetlenebilir. Bu çerçevede, yasa şirketler bakımından bu alanlarda şeffaflığın arttırılmasını hedeflerken; tüketiciler bakımından daha bilinçli seçimlerin yapılmasını hedeflemektedir.
Şeffaflık Yasası ile BM İş ve İnsan Hakları Rehber İlkeleri (UNGP) ve Çok Uluslu Şirketler için OECD Kılavuz İlkeleri gibi uluslararası metinlerde yer alan ancak gönüllülük esasına dayanan gereklilikler yasal bir zorunluluk haline getirilmiş bulunmaktadır.
Yasa,
- - Norveç'te yerleşik ve Norveç içinde veya dışında mal ve hizmet sunan büyük işletmeler ile
- - Norveç içinde mal ve hizmet sunan ve Norveç iç mevzuatına göre Norveç'e vergi ödemekle yükümlü olan büyük yabancı işletmeler için geçerlidir.
Bu çerçevede, Yasanın, yaklaşık 9.000 Norveçli işletmeyi doğrudan etkilemesi beklenmektedir. Yasanın ayrıca büyük işletmelerin talepleri çerçevesinde küçük işletmeleri de dolaylı olarak etkilemesi beklenmektedir.
Yasaya tabi olan işletmelerin, due diligence değerlendirmeleri yaparak sonuçlarını açıklamak ve ayrıca talep üzerine kamuya bilgi vermek yükümlülüğü bulunmaktadır. Due Diligence değerlendirmesi, işletmelerin, risklerin nerden kaynaklandığının tespit edilebilmesi bakımından, kendi işlerini, tedarik zincirlerini ve iş ortaklarını/ilişkilerini mercek altına alması anlamına gelmektedir. Değerlendirme sonuçlarının her yılın 30 Haziran tarihi itibariyle açıklanması gerekmekte olup; bu konuda ilk tarih 30 Haziran 2023 tarihi olarak belirlenmiştir.
Norveç Tüketici Kurumu (Forbrukertilsynet) yasanın uygulanmasını sağlamakla görevlendirilmiştir.
Kaynak
https://www.forbrukertilsynet.no/apenhetsloven
https://www.regjeringen.no/no/dokumenter/prop.-150-l-20202021/id2843171/?ch=1