Güney Afrika Cumhuriyeti’nde (GAC) son dönemde korona virüs-19’un (Covid-19) bulaşım hızı daha yüksek bir türünün ortaya çıkmasının ve toplam pozitif vaka sayısının 1 milyon sınırını aşmasının ardından, Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa 28 Aralık 2020 akşamı yaptığı ulusa sesleniş konuşması ile ülke çapında kişi hareketliliğini sınırlayacak yeni önlemleri açıklamıştır.

Buna göre, halen beş seviyeli bir risk değerlendirmesi temelinde yürütülen Covid-19 ile mücadele önlemleri çerçevesinde, ülke genelinde 29 Aralık 2020 itibariyle geçerli olacak şekilde, uyarlanmış 3. seviye önlem düzeyine geçilmiştir. Önlemler, ekonomik faaliyete en az engel getirecek şekilde, ancak salgının yayılımında rolü yüksek olan sosyal etkinliklerin ve kişi hareketliliğinin azami ölçüde sınırlanması amacı gözetilerek düzenlenmiştir.

Bu kapsamda;

• Ülke çapında 21:00-06:00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı uygulanacaktır.
• Belirli istisnalar dışında kişilerin sosyal etkinlikler kapsamında bir araya gelmesi iki hafta süreyle yasaklanmıştır.
• İş yerleri mevcut hijyen ve sosyal mesafe önlemlerine uyum gözetilecek şekilde çalışmalarını olağan şekilde sürdürmeye devam edecek; ancak olabildiğince evden çalışma ve rotasyon uygulamaları gözetilecektir.
• Ülkede alkolün kamusal alanda tüketimi ile satış ve taşıma faaliyetlerine iki hafta süre ile yasak getirilmiştir.
• Restoran, sinema, müze, kumarhane, spor salonu gibi alanlarda iç mekanda en fazla 50, dış mekanda en fazla 100 kişi olabilecek, mekanın küçük olması halinde metrekare başına %50 kapasite doluluk oranı gözetilecektir. Söz konusu mekanlar en geç saat 20:00’de kapanacaktır.  
• Kişi hareketlerinin sınırlanmasını teminen, salgının yayılma oranının yüksek olduğu, “salgın merkezi (hot spot)” olarak belirlenen yerleşim birimlerinde tüm plajlar, kamuya açık yüzme havuzları, parklar, nehir, göl ve barajlar ve buralardaki dinlenme tesisleri iki hafta süre ile kapatılmıştır. Kontrollü giriş uygulaması bulunan milli parklar, safari parkları, botanik ve hayvanat bahçeleri gibi alanlar ise kamuya açık kalmaya devam edecektir.
• Ülke sınırları uluslararası seyahate açıktır; ülke içinde de eyaletler arası seyahat sınırlaması bulunmamaktadır. Ancak halen turizm amaçlı yolcu gemilerinin ülke limanlarına girişine izin verilmemektedir.
• Kamusal alanda maske takma zorunluluğu; süpermarket ve diğer perakende satış merkezleri ile kişilerin toplu olarak bulunduğu iş yerlerinde kişiler arası 1,5 mt sosyal mesafe kuralına riayet edilmesi, iç mekanlarda alanın %50 kapasitenin üzerinde dolu olmaması gibi kurallar geçerlidir.
• Getirilen düzenlemeler sonucunda ayrıca, kurallara uyumun artırması hedefiyle, yasakların ihlal edilmesi cezai müeyyideye bağlanmış ve ihlal durumunda 6 aya kadar hapis ve/veya para cezası yaptırımlarının olacağı açıklanmıştır.

Önlemler, önümüzdeki iki haftalık dönemde vaka sayısındaki artış hızı ve sağlık sisteminin kapasitesi de dikkate alınarak gözden geçirilecek ve 15 Ocak 2021 tarihine kadar yürürlükte kalacaktır.

Diğer taraftan, GAC’nde Covid-19’un mutasyona uğramış türünün tespit edilmesinin ardından, yetkili ülkemiz makamlarınca GAC’den ülkemize uçuş sınırlamaları getirilmiştir. Buna göre ülkeden Türkiye’ye doğrudan uçuşlara yalnızca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, Türkiye’de uzun süreli ikamet eden yabancılar ve diplomatlar kabul edilebilecek; söz konusu uçuşlara ülkemizden transit geçecek yolcuların kabulü ise en az 72 saat önce yapılmış PCR test sonuçlarının ibrazı ile mümkün olabilecektir. Diğer ülkeler üzerinden GAC çıkışlı olarak ülkemize gelen yolculardan da aynı şekilde PCR test sonucu talep edilecektir. Taramalar sonucunda Covid-19 virüsünü taşıdığı tespit edilen yolcular ise 7 gün süre ile karantina uygulamasına tabi olacaktır.