Ticaret Araştırmaları ve Risk Değerlendirme Genel Müdürlüğü

...

Kanada Merkez Bankası Politika Faizini 2022 Yılında Yedinci Kez Yükseltmiştir

Kanada Merkez Bankası, 7 Aralık 2022 tarihinde yapılan bir açıklama ile gecelik faiz oranını 50 baz puanlık artışla %4,25’e; banka faiz oranını %4,5’e; mevduat faizini %4,25’e çıkarmıştır. Kanada Merkez Bankası, alınan bu kararla Bankanın “parasal sıkılaştırma politikasına (quantitative tightening)” devam ettiğini belirtmiştir. Banka en son 26 Ekim 2022 tarihinde yaptığı açıklama ile politika faiz oranını 50 baz puanlık artışla %3,75’e yükseltmişti.   

 

Kanada Merkez Bankasının 7 Aralık 2022 tarihli açıklamasında ifade edilen hususlar aşağıda özetlenmektedir:

 

  1. Dünya genelinde enflasyon yüksek ve geniş tabanlı seyrini sürdürmektedir. Küresel ekonomik büyüme hızı düşmekte ve ABD ekonomisi güç kaybetmekte olsa da ABD’nin tüketim seviyesi güçlü bir seyir izlemekte ve ülkenin işgücü piyasasında doygunluk en üst seviyeye erişmiştir. Jeopolitik faktörler kaynaklı engellere rağmen küresel tedarik zincirinde meydana gelen aksaklıkların kademeli şekilde düzelme eğilimini sürdürdüğü görülmektedir.
  2. Kanada ekonomisi 2022 yılının üçüncü çeyreğinde öngörülenden daha hızlı bir büyüme performansı göstermiş; ekonomi “arz-talep dengesi” bakımından “talep fazlası” pozisyonunda faaliyetlerini sürdürmekte; “işgücü piyasası”ndaki doygunluk üst seviyede devam ederken “işsizlik oranı” tarihin en düşük seviyelerine inmiştir. Kanada’nın mal ihracatı güçlü konumunu sürdürürken Kanada Merkez Bankasının son dönemde yaptığı politika faiz artışları ve uyguladığı sıkı para politikası, faize duyarlı olan sektörler üzerinde belirgin biçimde etkilerini göstermekte; konut sektöründeki gerileme devam etmektedir. 2022 yılının son ayları ve 2023 yılının ilk yarısı boyunca Kanada ekonomisi üzerinde yüksek faiz oranlarının etkisi daha da yayıldıkça ekonomik büyümenin durma eğilimini sürdürmesi beklenmektedir.

 

  1. TÜFE, 2022 yılı Ekim ayı itibariyle %6,9 seviyesinde olup Kanadalıların en çok satın aldığı mal ve hizmetin fiyatlarındaki artış büyük oranda devam etmektedir.  Çekirdek enflasyon %5 civarında olup çekirdek enflasyonun son üç aylık değişim seyrinin düşüş eğilimine girmesi, fiyat baskılarının önümüzdeki dönemde hafifleyeceği yönünde öncü bir gösterge olarak görülebilir.

Öte yandan, enflasyon hala yüksek bir seyir izlemekte olup kısa vadedeki beklentiler enflasyonun daha da yükseleceği yönündedir. “Tüketici kesimi ve iş aleminin” enflasyonun, hedeflenenin üzerinde seyredeceği şeklinde beklentileri ne kadar uzun sürerse, yüksek enflasyonun kalıcı hale gelme riski o kadar artacaktır.

  1. Kanada Merkez Bankası, ülkede enflasyonun hedeflenen orana geri çekilmesi ve ekonomideki arz-talep dengesinin yeniden temin edilmesi amacı ile “politika faiz oranı”nın daha da artırılmasının gerekip gerekmeyeceği hususunu göz önünde bulundurmaktadır. Kanada Merkez Bankası, uyguladığı sıkı para politikasının ekonomide talebin düşürülmesi üzerindeki etkilerini, arz yönlü sıkıntıların ne ölçüde çözüme kavuştuğunu, enflasyon ve enflasyona yönelik beklentilerin bu gelişmelere nasıl reaksiyon gösterdiğini dikkate alıp değerlendirmeye devam etmektedir. “Parasal sıkılaştırma politikası”, “politika fazi oranı”ndaki artışı tamamlayıcı bir işleve sahiptir. Banka, fiyat istikrarının yeniden yakalanması taahhüdünü yerine getirme konusunda kararlı olup “%2” şeklinde belirlenen “enflasyon hedefi”ni başarabilmek için gerekli adımları atmaya devam edecektir.

Kanada’da 2022 yılı Haziran ayında %8,1 oranı ile 1983 yılından beri en yüksek seviyeye ulaşan TÜFE enflasyonu, benzin fiyatlarındaki düşüş nedeniyle 2022 yılı Temmuz ayında %7,6’ya; Ağustos ayında %7’ye; Eylül ve Ekim aylarında ise %6,9’a gerilemiştir. Bununla birlikte, benzin fiyatları hariç tutulduğunda, TÜFE enflasyonunun 2022 yılı Ekim ayında %5,3 oranı ile artmaya devam ettiği; özellikle benzin, gıda ürünleri, konaklama ve ulaştırma hizmetleri fiyatları artışı yönlü baskıların arttığı gözlenmektedir. Kanada Merkez Bankası’nın izlediği çekirdek enflasyon verileri, 2022 yılı Ağustos ayında %4,8 ile %5,7 arasında değişen oranlarda artmaya devam etmiştir. Bankanın düzenlediği anketlere göre kısa vadeli enflasyon beklentisi hala yüksek olup enflasyonun uzun süreli devam etmesi halinde kronikleşmesi riski ortaya çıkacaktır.