Ticaret Araştırmaları ve Risk Değerlendirme Genel Müdürlüğü

...

Gabrielle Kasırgasının Ekonomiye Muhtemel Etkilerinin Tartışıldığı Yeni Zelanda’da Faiz Oranı 2009'dan Bu Yana En Yüksek Seviyeyi Gördü

Geçen hafta Gabrielle Kasırgası'nın (Cyclone Gabrielle) vurduğu Yeni Zelanda'da Merkez Bankası (RBNZ), 50 baz puanlık faiz artırımına giderek oranı yüzde 4,75 seviyesine çıkardı. Bu noktada, Yüzde 0,5'lik artışın Kasım ayındaki yüzde 0,75'lik rekor artışın ardından geldiğini hatırlatmak gerekir.

RBNZ Başkanı Adrian Orr, faiz oranı kararlarını veren komitenin, enflasyonun bankanın mevcut yüzde 7,2 seviyesinden yüzde 2 civarındaki hedefine dönmesini sağlamak için oranın artırılması konusunda mutabık kaldığını vurgularken fiyat baskılarının hafiflediğine dair bazı erken işaretler olsa da çekirdek enflasyonun çok yüksek kaldığını kaydetmiştir. Diğer yandan, işsizlik oranının yüzde 3,4 gibi düşük bir seviyede olmasıyla istihdamın maksimum sürdürülebilir seviyede olduğunu ifade etmiştir. Oran artışının mevcut piyasa beklentileri ile uyumlu olduğunu söylenebilecektir. Diğer yandan döviz kuru az miktarda değişim göstermiş ve 1 Yeni Zelanda doları yaklaşık 0,62 ABD dolarından işlem görmüştür. Mevcut durumda Yeni Zelanda'nın temel faiz oranı, yüzde 4,5 ila yüzde 4,75 bandında olan Amerika Birleşik Devletleri ile benzerlik taşımakta ancak faizin yüzde 3,35 olduğu komşu Avustralya da dahil olmak üzere diğer birçok gelişmiş ülkeden daha yüksek olduğu görülmektedir.

Ülkeyi son on yılda yaşanan en kötü doğa olaylarından biri olan Gabrielle Kasırgası'nın ardından ulusal acil durum ilan edilen Yeni Zelanda’da ciddi bir sel felaketinin yaşanması ile Kuzey Adası'ndaki bazı vatandaşlardan haber alınamadığı belirtilmiştir. Kasırga, sağanak yağışların Yeni Zelanda'nın en büyük şehri Auckland'ı ne yazık ki sular altında bırakmasından sadece birkaç hafta sonra meydana gelmiş ve arama kurtarma çalışmalarının devam ettiği ülkede 2 bin 200 kişinin halen kayıp olduğu ifade edilmiştir. Maliye Bakanı Grant Robertson yaptığı açıklamada, tüm bu şiddetli hava olaylarının bir araya gelişi ile kasırganın maliyetinin 2011’de yaşanan deprem felaketinin ardından Christchurch'ü yeniden inşa etmek için harcanan rakama denk olabileceğini ifade etmiştir. Bu da altyapı ve evlere ilişkin yaklaşık 8 milyar dolarlık bir hasara tekabül etmektedir.

Yeni Zelanda'nın enflasyonla mücadelesi, Gabrielle Kasırgası Şubat ayının başlarında karaya ulaştıktan sonra evleri harap etme ve elektrik hatları ile yollara zarar vermeden önce hafifleme işaretleri göstermişti. Ne var ki şimdi RBNZ, yeniden inşa çabalarının fiyat baskılarını kontrol altına alma girişimlerini ne ölçüde zorlaştırabileceğini değerlendirmektedir. Nitekim Banka, Çarşamba günü faiz oranlarında yarım puan artış sonrası bazı küresel merkez bankaları ekonomilerinin nasıl tepki verdiğini değerlendirmek için yakında sıkılaştırma politikasına ara verebileceklerini söylerken bile daha fazla artışın geleceğinin sinyalini vermektedir.