Ticaret Araştırmaları ve Risk Değerlendirme Genel Müdürlüğü

...

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen'ın Şili Ziyareti

Biden yönetiminin ABD’nin tedarik zincirlerini çeşitlendirme politikası kapsamında Şili gibi müttefik ülkelerle ilişkileri kuvvetlendirme amacı doğrultusunda ABD Hazine Bakanı Janet Yellen Şili’ye 1 Mart 2024 tarihinde 3 günlük bir ziyaret gerçekleştirmiştir.

İlk olarak, 1 Mart 2024 Cuma günü Şili’deki mevkidaşı Maliye Bakanı Mario Marcel ile bir araya gelen Yallen, temiz ve sürdürülebilir enerji ile elektromobilitenin sağlanmasında lityum gibi enerji kaynaklarının önemine değinmiştir. Brezilya’da gerçekleştirilen G20 Maliye Bakanları Zirvesinin hemen ardından bölgedeki temaslarına Şili ile devam eden Yallen’in ziyaretinden duyduğu memnuniyeti dile getiren Marcel, iki ülke arasındaki güçlü ekonomik ilişkilere dikkat çekmiştir.

Şili Merkez Bankasını da ziyaret eden Yellen, Şili Merkez Bankasının, mükemmel para politikası yönetimi hususunda dünyada tanınır olduğunun altını çizmiştir.

Özel sektör temsilcileri ve Devlet Başkanı Gabriel Boric ile de bir araya gelen Yallen, Şili’nin sahip olduğu kaynaklar ile dünyada temiz enerjiye geçiş hususundaki kritik önemine vurgu yapmıştır.

Bu kapsamda, dünyanın önde gelen lityum üreticilerinden ABD sermayeli Albemarle’ın Antofagasta Bölgesindeki tesislerini de ziyaret kapsamına alan Yallen, 2 Mart 2024 Cumartesi günü bölgeye bir saha ziyareti gerçekleştirmiştir.

Söz konusu ziyaret ile verilmek istenen mesajın ABD’nin en önemli rakibi Çin karşısında Şili lityum piyasasındaki varlığını güçlendirmek ve temiz enerjiye geçiş sürecinde kritik öneme sahip lityum gibi minerallere erişimde Çin’e bağımlılığı azaltmak olduğu yorumlanmıştır.

Nitekim, Şili’nin en önemli iki ticari partneri ABD ve Çin olup her iki ülkenin Şili’de özellikle madencilik ve enerji sektörlerinde önemli yatırımları bulunmaktadır. Şili’nin en önemli ihraç ürünlerinden bakır, lityum, somon ve kirazın ana alıcısı olan ve ülkede ulusal elektrik dağıtımı piyasasının yarısını elinde bulunduran Çin’e karşı ABD ile her daim bir denge politikası izlemeye çalışan Şili, ABD’nin enerji politikası açısından stratejik öneme sahip ülkelerin başında gelmektedir.

Yakın zamanda Çinli Tsingshan Holding Group bünyesindeki China Yongqing Technology Co. Ltd.'nin Şili'de lityum iyon pil üretim tesisi kurulması hususunda 250 Milyon dolarlık yatırım anlaşmasına imza atarken Çinli otomobil üreticisi BYD de 290 Milyon Dolar değerinde lityum işleme tesisi kurulmasına yönelik bir yatırım anlaşması imzalamıştır. Yine, Şili’de ABD’li Albemarle ile birlikte lityum çıkarma iznine sahip tek firma olan SQM’in ikinci büyük hissedarı Çinli Tianqi şirketidir.

Şili’de lityum talebinin 2030 yılında üçe bakır talebinin ise 2035 itibari ile ikiye katlanması beklenmektedir.