Kanada basınında çıkan haberlerde ABD’nin elektrikli araç satışlarını teşvik etmek üzere hazırlamış olduğu bütçe tasarısının Kanada otomobil endüstrisini ciddi şekilde endişelendirdiği ifade edilmektedir.
ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisi'ne sunulan ve birbirine oldukça benzeyen iki farklı tasarıya göre 2026 yılı itibariyle elektrikli araç satışını teşvik etmek üzere hazırlanmış olan 12.500 Dolar tutarındaki vergi teşvik paketinden faydalanmanın koşulu olarak "Buy American Act" kapsamında hem elektrikli aracın hem de bataryasının ABD’de üretilmiş olması zorunluluğu getirilmektedir. Söz konusu tasarı ile esasen Michigan ve çevresinde konumlanmış ve sendikalı işçi istihdam eden otomotiv şirketlerinin, ABD'nin güney bölgesinde konumlanmış ve sendikalı olmayan işçi istihdam eden şirketlere göre daha rekabetçi olmalarının hedeflendiğine ilişkin değerlendirmeler yapılmaktadır.
Söz konusu tasarının Kanada ile ABD arasında elektrikli araç ve özellikle batarya üretimi için gerekli minerallerin (nikel, lityum, kobalt) tedariği konusunda tesis edilmiş olan işbirliğinin ruhuna aykırı oladuğu; tasarının yasalaşması halinde, Ontario Eyaletindeki batarya yatırımlarının devre dışı kalabileceği ve sektörle ilgili yatırımların Kanada yerine ABD’ye kayabileceği ifade edilmektedir.
Kanada Otomobil Parçası Üreticileri Birliği (Automotive Parts Manufacturers’ Association) Başkanı Flavio Volpe söz konusu tasarının Kanada otomobil sektörü açısından olumsuz etkilerinin azımsanamayacak boyutta olacağını ve bu mesele, diplomatik kanallarla, Kanada’ya muafiyet getirecek şekilde çözülemezse, konunun USMCA ve DTÖ kapsamında ele alınabileceğini kaydetmiştir.
Öte yandan, Kanada basınında yer verilen haberlere göre ülkede sendikalı işçi istihdam eden otomotiv şirketlerinin böyle bir düzenlemeden zarar göreceğinden hareketle Kanada Hükümeti'nin söz konusu tasarının içeriğine Kanada’ya özel istisnai bir hüküm konması amacı ile girişimlerde bulunduğu bildirilmektedir.
Bu çerçevede, Kanada Başbakan Yardımcısı ve Finans Bakanı Sayın Chrystia Freeland, söz konusu gelişmeyi yakından takip ettiklerini ve geçtiğimiz hafta ABD ziyareti kapsamında ABD Hazine Bakanı Sayın Janet Yellen'e tasarıdan duydukları rahatsızlıkları aktardığını ifade etmiştir. Freeland, "Buy American Act" ile ilgili basına açık yaptığı değerlendirmede, Kanada'da Federal Hükümetin yaptığı bütçe harcamaları kapsamında ABD'li şirketlerin yıllık yaklaşık 1 milyar Dolar değerinde ihale üstlendiklerini; bu yıl rekor düzeyde harcama yapılması öngörülen bütçenin planlamasında Kanada Hükümetinin, bu tür ihalelerin diğer ülke firmalarına verilmesi hususunda "karşılıklılık" ilkesine bağlı kalarak hareket etmeyi kararlaştırdığını ve bu hususu ABD Hazine Bakanı Sayın Janet Yellen ile gerçekleştirdiği görüşmede de kendisine aktardığını ifade etmiştir.
Kanada otomobil sektörü temsilcileri ile Kanada devlet yetkilileri söz konusu tasarıya ilişkin gelişmeleri yakından dikkatle takip etmektedirler.