Ticaret Araştırmaları ve Risk Değerlendirme Genel Müdürlüğü

...

Ocak-Kasım 2022 Dönemi Dış Ticaret Verileri

Ocak-Kasım 2022 döneminde Moldova’nın ihracat hacmi 2021 yılının aynı dönemine göre yüzde 41,3 oranında artırarak  3 milyar 985,3 milyon dolara ulaştı.

Ulusal İstatistik Bürosu’ndan yapılan açıklamaya göre, 2022 yılı 11 ayında Moldova’nın yöresel ürün ihracat hacmi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 27,4 artışla 2 milyar 763,9 milyon ABD doları (toplam ihracat hacmin  yüzde 69,4'ü) olarak gerçekleşti.

 Aynı zamanda, Ocak-Kasım 2022 döneminde yeniden mal ihracatı (re-export), 2021 yılının aynı dönemine göre yüzde 88 oranında artış göstererek 1 milyar 221,4 milyon ABD doları (toplam ihracat hacmin yüzde 30,6'sı) olarak gerçekleşti.

Giyim, ayakkabı, ayakkabı parçaları, koltuklar, elektrik  kablolar, otomotiv sanayi için diğer ürünler, kabuklu kuruyemişler, sandalyeler ve diğer mobilyalar, valizler, tekstil ürünleri, oyuncaklar gibi işlenmiş eşya ihracatı toplam ihracattaki payı yüzde 12 oldu.

Benzin, mazot, taşıtlar, kuruyemişler, ilaçlar, ayçiçek yağı, ayçekirdeği, sigara, şarap damıtıkları, viski, cin, votka, likörler, bira, kumaşlar, trikolar, uçucu yağlar , parfüm ve kozmetikler, seyahat ve spor çantaları, sırt çantaları, saatler, mısır gibi eşyaların yeniden ihracatı (re-export) toplam ihracattaki payı yüzde 18,6 oldu.

Söz konusu dönemde mal ihracatı için en çok karayolu taşımacılığı kullanıldı.

Ocak-Kasım 2022 döneminde Moldova'nın AB ülkelerine yapılan ihracatı, 2021 yılının aynı dönemine göre yüzde 42,3 artarak 2 milyar 148,3 milyon ABD Dolarına'a, BDT ülkelerine 2,2 kat artarak  929,3 milyon ABD Dolarına, diğer ülkelere yüzde 1 artışla - 702,03 milyon ABD Dolarına ulaştı.

Belirtilen dönemde Moldova'nın toplam ihracatındaki AB ülkelerinin payı yüzde 61,31'den yüzde 59,07’ye gerileyerek,  BDT ülkelerine yüzde 15,00'den yüzde 23,32'ye yükselirken, AB ve BDT dışı  ülkelerinin payı yüzde 23,69'dan yüzde 17,62'ye geriledi.

Raporlama döneminde Moldova’nın en çok ihracat yaptığı ülkeler arasında Romanya (toplam ihracatın %28,7'si), Ukrayna (%15,9), İtalya (%7,8), Türkiye (%7,2), Almanya (%5,5) ), Rusya (%4,5), Bulgaristan (%3,5), Polonya (%2,9), Çek Cumhuriyeti (%2,4), Beyaz Rusya (%1,9), İsviçre (%1,6), Hollanda ve Birleşik Krallık (%1,5), İran (%1,3), Macaristan (%1,2), ABD (%1,1), Fransa ve İspanya (%0,9), Yunanistan (%0,8), Portekiz ve Kazakistan (%0,6), Avusturya (%0,5) yer almaktadır.

2022 yılında 11 ay boyunca, 2021'in aynı dönemine kıyasla Moldova’nın ihracat hacmin arttığı ülkeler arasında Ukrayna (esas olarak petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış gaz arzındaki (yeniden ihracatı) artış nedeniyle 7,5 kat) , Romanya (yüzde 52,3), İtalya (yüzde 40,9), Bulgaristan (2,1 kat), İran (2910,1 kat, 51,8 milyon $'lık ayçiçek yağı arzı nedeniyle), Hollanda (1,9 kat), Çek Cumhuriyeti (yüzde 32,7) ), ABD (yüzde 53,5), Polonya (yüzde 14,6), Beyaz Rusya (yüzde 23,4), Türkiye (yüzde 4,9), Irak ( 2 kat), Macaristan (yüzde 27,8), Kazakistan (1,8 kat) ), Litvanya (1,9 kat), Portekiz (yüzde37,2), Fransa (%20,4), Kanada (1,8 kat), Kıbrıs (yüzde40,5), Mısır (1,8 kat), Suudi Arabistan (1,8 kat), Ürdün ( 3.8 kat) yer almaktadır.

Söz konusu dönemde Moldova’nın ihracat hacmin azaldığı ülkeler arasında  Rusya (yüzde 28,6), İsviçre (yüzde 39,4), Almanya (yüzde 6,3), BAE (yüzde 69), İspanya (yüzde 21,9), Lübnan (yüzde 29,8), Endonezya (yüzde 95,3), Yunanistan (yüzde 4,3), İsrail  (yüzde 37,7), Malezya (yüzde 92), Belçika (yüzde-15,7) bulunmaktadır.

2022 Ocak-Kasım dönemide Moldova’nın ihracat yapısında en önemli payları elektrikli makine ve cihazlar ile bunların aksam ve parçaları (%12,4); petrol, petrol ürünleri ve ilgili ürünler (%12,3); tahıllar ve müstahzarları (%10.4); yağlı tohumlar ve meyveler (%9.4); bitkisel katı ve sıvı yağlar (%8,7); sebze ve meyveler (%8,2); giyim ve aksesuarlar (%6,8); alkollü ve alkolsüz içecekler (%4,1); mobilya ve parçaları (%3,4); iplik, kumaş, tekstil ve ilgili ürünler (%2,2); motorlu taşıtlar (%2,1) oldular.

Ocak-Kasım 2022 döneminde  AB ülkelerinden Moldova’ya yapılan ithalat, 2021 yılının aynı dönemine göre yüzde 36,3 artarak 3 milyar 890,5 milyon ABD Dolarına'a, BDT ülkelerinden 23,3 oranında artarak 2 milyar 058,9 milyon ABD Dolarına, diğer ülkelerden yüzde 26,4 artışla 2 milyar 396,8 milyon ABD Dolarına ulaştı.

Belirtilen dönemde Moldova'nın toplam ithalatındaki AB ülkelerinin payı yüzde 44,45'ten yüzde 46,61’e artarak,  BDT ülkelerinin yüzde 26,03'den yüzde 24,67'ye azalarak, AB ve BDT dışı  ülkelerinin payı yüzde 29,52'den yüzde 28,72'ye geriledi.

Raporlama döneminde Moldova’nın en çok ithalat yaptığı ülkeler arasında Romanya (toplam ihracatın %18'i), Rusya (13,2%), Çin (10,2%), Ukrayna (9,5%), Türkiye (7,1%), Almanya (6,3%), İtalya (4,8%), Polonya (3,3%), Hindistan (2,8%), Fransa ve Macaristan (по 2%), Bulgarisan (1,6%), ABD ve Çek (1,5’er %), İspanya (1,2%), Beyazrusya  (1,1%), Hollanda (1%) yer almaktadır.

2022 yılında 11 ay boyunca, 2021'in aynı dönemine kıyasla Moldova’nın ithalat hacmin arttığı ülkeler arasında Romanya (2 kat), Rusya (+22,6%), Hindistan (5,8 kat, 184,6 milyon dolarlık önemli dizel yakıt tedariki nedeniyle), Ukrayna (+30,9%), Çin (+15%), Türkiye (+22,8%), Bulgaristan (1,8 kat), Macaristan (+47,1%), Polonya (+17,2%), Almanya (+6,9%), ABD (+28%), Yunanistan (+57,7%), Çek Cumhuriyeti (+20,9%), Slovakya (+58,6%), İsrail (2,5 kat, 13,4 milyon dolarlık dizel yakıt tedariki nedeniyle), Hollanda (+19,6%), İspanya  (+15,1%), Sırbistan (+39,8%), Fransa  (+6,7%), Kazakistan (в 1,7 kat), Azerbaycan (8 kat), İsveç (+33,3%), Özbekistan (+57,3%), Türkmenistan ( 1,9 kat) yer almaktadır.

Aynı zamanda Belarus (%-32,3), Avusturya (%-16,9), Vietnam (%-22,4), Arjantin (%-59,8), İtalya'dan (%-2,1) Moldova'ya yapılan ithalat hacmi düşüş gösterdi.

Ocak-Kasım 2022 döneminde Moldova’nın ithalat yapısında en büyük payları petrol, petrol ürünleri ve ilgili ürünler (%16,6); gaz ve gazdan elde edilen endüstriyel ürünler (%8,9); elektrikli makine ve teçhizat ve bunların parçaları (%6,3); motorlu taşıtlar (%5,9); iplik, kumaş, tekstil ve ilgili ürünler (%3,6), belirli endüstriler için özel makine ve cihazlar (%3,3); tıbbi ve farmasötik ürünler (%3); genel amaçlı endüstriyel makineler ve aparatlar; bu makineler için parçalar ve yedek parçalar (%2,7); işlenmiş metal ürünler (%2,3); giysi ve aksesuarlar (%2,2); telekomünikasyon ve ses ve görüntülerin kaydedilmesi ve çoğaltılması (%2,1), demir ve çelik (%2); sebze ve meyveler (%2) oldu.