Hatırlanacağı üzere, Avrupa Birliği ile Yeni Zelanda arasında müzakereleri 30 Haziran 2022 tarihinde tamamlanan kapsamlı ticaret anlaşması 9 Temmuz 2023 tarihinde Brüksel'de imzalanmış, 2018 yılında başlayan ve 12 turda gerçekleşen müzakereler sonucunda varılan anlaşmanın her iki tarafın da gerekli nihai yasal adımları tamamlamasının ardından 2024'ün ilk yarısında yürürlüğe girmesinin beklendiği duyurulmuştu.

Yapılan etki değerlendirmesine göre iki taraf arasındaki ticareti yüzde 30 artırmayı hedefleyen anlaşma 1 Mayıs 2024 tarihinde yürürlüğe girdi.

Bu çerçevede, Yeni Zelanda-AB STA’sının, küçük ve büyük ölçekli Yeni Zelanda işletmelerine büyüme, yatırım yapma, bağlantı kurma ve çeşitlendirme fırsatları yaratması beklenirken Yeni Zelanda Hükümetinin önümüzdeki 10 yıl içinde ihracatını iki katına çıkarma hedefine ulaşmasına katkıda bulunması da amaçlanmaktadır. Yapılan ekonomi modellemeler 2035 yılına kadar STA’nın AB'ye ihracatı yılda 1,8 milyar Dolara kadar arttırabileceğini ve Yeni Zelanda'nın GSYİH'sine yılda 1,4 milyar Dolar ek katkı sağlayabileceğini göstermektedir. Brüksel’e göre ise, AB'nin Pasifik takımadalarına ihracatının yılda 4.8 milyar Dolar'a kadar artabilme ve Yeni Zelanda'daki AB yatırımlarının yüzde 80'e kadar çıkabilme ihtimali söz konusudur.

Yeni Zelanda açısından anlaşma, sığır eti, kuzu eti, tereyağı ve peynir endüstrileri gibi alanlarda kendilerine fayda sağlayarak kivi gibi diğer ihracat ve meyve ürünlerindeki tarifelerin kaldırılması söz konusu olacaktır. Diğer yandan Avrupa Birliği’nin giyim, kimyasallar, ilaçlar ve arabaların yanı sıra şarap ve şekerleme gibi ihracat ürünlerinde gümrük vergilerini kaldırması neticesi doğmuştur. Bu bağlamda tarifelerin kaldırılmasının işletmelere yılda 140 milyon Euro (yaklaşık 150 milyon dolar) vergi tasarrufu sağlayacağı öngörülmektedir.

Son olarak, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen tarafından geçtiğimiz yıl anlaşma açıklandığında Yeni Zelanda’nın Hint-Pasifik bölgesinde kendileri için kilit bir ortak olduğu, dolayısıyla söz konusu STA’nın tarafları birbirlerine daha da yakınlaştırma rolü üstleneceği kaydedilmiştir. Konuya ilişkin daha detaylı bilgiye https://my.nzte.govt.nz/article/eu-nz-fta-negotiations-concluded adresinden ulaşılabilmektedir.