Özbekistan Ekonomik Araştırma ve Reform Merkezi (EARM) Müdür Yardımcısı Umid Obidkhodjaev, ülkede ihracatı geliştirmek için yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Anılan yetkiliye göre 2016-2019'da Özbek ihracat hacmi 12,6 milyar dolardan 17,9 milyar dolara (%42) yükseldi. Ancak 2020'de koronavirüs salgınının ihracat performansı üzerinde olumsuz etkisi oldu ve ihracat %15 oranında düştü.
Obidkhodjaev, “İhracat yapısının yaklaşık %50'sinin hammadde niteliğindeki ürünler olduğunu belirtmek gerekir. Bu bağlamda, son yıllarda Özbekistan, ekonominin katma değeri yüksek bitmiş ürünler üreten sektörlerinin hızlı gelişme yolunu izlemektedir. Bu yıl, hükümet mal ve hizmet ihracatını en az %20 oranında artırma görevini üstlendi ”dedi.
Uluslararası Ticaret Merkezi'nin metodolojisi temelinde yapılan analize göre, Özbekistan bazı ürünler için kullanılmayan ihracat potansiyeline sahiptir, özellikle:
- meyve ve sebze ürünlerinde 986,7 milyon dolar;
- tekstilde 686,6 milyon dolar;
- elektrikli ürünlerde 56,6 milyon dolar.
Dünya Ticaret Örgütü'ne katılmak için görüşmeler de sürüyor. Ön analize göre, DTÖ'ye katılım ve gümrük vergilerinde %50'lik indirim senaryosuna ilişkin ön ampirik hesaplamalara göre, Özbekistan'a ithalat ortalama %5, bazı sanayi ürünleri için ise %2'den %13'e yükselebilir.
Söz konus yetkiliye göre, Özbekistan'ın DTÖ'ye katılımı genellikle ihracat üzerinde olumlu bir etkiye sahip olacaktır, çünkü DTÖ üye devletleri Özbekistan'a DTÖ içinde kararlaştırılan ithalat vergisi oranlarını şu anda Özbekistan'a uygulanandan daha düşük olacak şekilde uygulayacaklardır.
Bilgi için Özbekistan, 21 Aralık 1994'te DTÖ'ye üyelik başvurusunda bulundu ve bir çalışma grubu oluşturuldu, ancak 2005 yılına kadar bu müzakereler askıya alındı. Ancak 2019'un başlarında bu çalışma grubu faaliyeti hükümet tarafından yeniden devam ettirildi. 7 Temmuz 2020'de Özbekistan'ın Dünya Ticaret Örgütü'ne katılımıyla ilgili ortak çalışma grubunun toplantılarına yeniden başlandı.
28 Mayıs 2020'de Bakanlar Kurulu, Dünya Ticaret Örgütü ile Çalışma için Bakanlar Arası Komisyon Yönetmeliği'nin onaylanmasına karar verdi. (Kun.uz)