Moldova Ulusal İstatistik Bürosu tarafından açıklanan ilk verilere göre, Moldova Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’sı (GSYİH) 2022 yılının üçüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla 77,2 milyar MDL (3,99 milyar ABD Doları) olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın aynı dönemine göre GSYİH reel olarak % 10,3 oranında, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak ise % 11,8 oranında düşüş göstermiştir.

Diğer taraftan, 2022’nin Ocak-Eylül döneminde GSYİH, bir önceki yılın aynı dönemine göre reel olarak % 4,1 küçülerek 197,8 milyar MDL (10,55 milyar ABD Doları) olarak gerçekleşmiştir.

GSYİH, üretim yöntemiyle değerlendirildiğinde, ülkenin Ocak-Eylül dönemi GSYİH’sinde payı % 86,0 olan ve 2021 yılı aynı dönemine göre % 4,1 oranında düşüş gösteren Brüt Katma Değer (GVA), GSYİH’nin % 3,5 oranında küçülmesine sebep olmuştur.

2022’nin Ocak-Eylül dönemi GSYİH’sinin küçülmesine neden olan belli başlı ekonomik faaliyetler aşağıda yer almaktadır;

• GSYİH’de payı % 8,6 olan tarım, ormancılık ve balıkçılık, brüt katma değerinin % 17,1 oranında azalması nedeniyle GSYİH’ye % 1,5’lik küçültücü etki yaratmıştır.
• GSYİH’de payı % 6,9 olan inşaat, brüt katma değerinin % 13,7 oranında azalması nedeniyle GSYİH’ye % 1,1’lik küçültücü etki yaratmış,
• GSYİH’de payı % 6,5 olan gayrimenkul faaliyetleri, brüt katma değerinin % 10,6 oranında azalması nedeniyle GSYİH’ye % 0,8’lik küçültücü etki yaratmış,
• GSYİH’de payı % 9,4 olan imalat sanayi, brüt katma değerinin % 7,7 oranında azalması nedeniyle GSYİH’ye % 0,7’lik küçültücü etki yaratmış,
• GSYİH’de payı % 2,7 olan elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı, brüt katma değerinin % 10,9 oranında azalması nedeniyle GSYİH’ye % 0,3’lük küçültücü etki yaratmıştır.

GSYİH’ye pozitif etki yaratan sektörler ise aşağıdakiler olmuştur;

• GSYİH içerisinde payı % 3,1 olan ve katma değeri % 14,0 oranında artış gösteren finans ve sigorta faaliyetleri, GSYH’nin % 0,4 oranında artmasını sağlamış,
• GSYİH içerisinde payı % 16,8 olan ve brüt katma değeri % 2,8 oranında artış gösteren toptan ve perakende ticaret, otomobil ve motosikletlerin bakım ve onarımı, GSYH’nin % 0,4 oranında artmasını sağlamış,
• GSYİH’da payı % 5,0 olan insan sağlığı ve sosyal hizmetler, brüt katma değerinin % 4,7 oranında artması sayesinde GSYİH’ya % 0,2’lik artırıcı etki yaratmış,
• GSYİH içerisinde payı % 6,0 olan ve brüt katma değeri % 3,2 oranında artış gösteren bilgi ve iletişim, GSYH’nin % 0,2 oranında artmasını sağlamış,
• GSYİH içerisinde payı % 1,1 olan ve brüt katma değeri % 18,6 oranında artış gösteren konaklama ve yiyecek hizmeti, GSYH’nin % 0,2 oranında artmasını sağlamıştır.

GSYH’de payı % 14,0 olan net vergiler, % 4,4 oranında azalarak GSYH’nin % 0,6 oranında küçülmesine sebep olmuştur.

GSYİH, harcama yöntemiyle değerlendirildiğinde, kaydedilen düşüş büyük ölçüde;

• GSYİH’da payı % 83,6 olan ve % 2,2 oranında düşüş göstererek GSYH’nin % 1,8 küçülmesine neden olan hanehalkı harcamalarında,
• GSYİH’da payı % 23,0 olan ve % 6,2 oranında düşüş göstererek GSYH’nin % 1,5 küçülmesine neden olan gayrisafi sabit sermaye oluşumunda ve
• GSYİH’nın % 0,7 oranında küçülmesine neden olan net mal ve hizmet ihracatında

kaydedilen olumsuz gelişmelerden kaynaklandığı görülmektedir.

Diğer taraftan,

• GSYİH’da payı % 17,0 olan ve % 4,8 oranında artış göstererek GSYH’nin % 0,8 büyümesini sağlayan devletin nihai tüketim harcamaları ve
• GSYİH’da payı % 1,2 olan ve % 5,1 oranında artış göstererek GSYH’nin % 0,1 büyümesini sağlayan hanehalkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların nihai tüketim harcamaları,

GSYİH’ya pozitif etki yaratan sektörler olmuştur.