Kanada İstatistik Bürosunun (StatCan) yaptığı açıklamaya göre Kanada’nın reel GSMH’si 2021 yılının ikinci çeyreğinde %-0,3 daralmıştır. Bu, yıllık bazda reel GSMH’de %-1,1 oranında düşüş anlamına gelmektedir. StatCan tahminlerine göre Kanada’nın 2021 Temmuz reel GSMH büyüme oranında %-0,4 oranında daralma öngörülmektedir.  

Kanada ekonomisi en son, 2020 yılının ikinci çeyreğinde Covid-19 kaynaklı işletmelerin kapanması ve seyahat kısıtlamaları nedeniyle %-11,3 oranında daralma yaşamış ve akabinde üç çeyreklik dilim boyunca pozitif büyüme performansı göstermişti.

StatCan tarafından yapılan açıklamada, Kanada ekonomisinin 2021 yılı ikinci çeyrekte yaşadığı %-0,3’lük daralmanın, işletme stok yatırımları, kamu tüketim harcamaları, başta hava taşıtları ve ulaştırma sektöründeki işletme  makine ve ekipman yatırımları, yeni ev inşaat yatırımları ve renovasyon projelerinde yaşanan artışa rağmen gerçekleştiği ifade edilmektedir.

2021 yılının ikinci çeyreğinde imalat sanayi %-1 oranında; plastik ve kauçuk üretimi %-5,5 oranında; dayanıksız tüketim malı üretimi ise %-0,5 oranında daralmıştır. Arka arkaya dört çeyreklik büyüme eğilimini sürdüren inşaat imalat sanayi ise 2021 yılı ikinci çeyrekte %1,2 oranında büyümüştür.

2021 yılı ikinci çeyreğinde Kanada’nın Gayrısafi Milli Geliri ise ham petrol ve bitümen fiyatlarında yaşanan artış kaynaklı olarak %1,5 oranında büyümüştür.

2021 yılının ilk çeyreğinde -6,2 milyar CAD değerinde düşüş gösteren Kanada’nın işletme stok yatırımları, 2021 yılının ikinci çeyreğinde +9,7 milyar CAD değerinde artmıştır. Kanada GSMH’sine 2021 yılı ikinci çeyrekte en fazla katkı sağlayan söz konusu artış, özellikle dayanıklı perakende mal grubunda yaşanmıştır.  

2020 yılı üçüncü çeyreğinden itibaren Kanada’nın ekonomik büyümesine ve sermaye stoklarına en önemli katkı sağlayan kalem olarak yer alan konut yatırımları, son dört çeyreklik dilimde ortalama %17 oranında büyüyerek son beş yıllık ortalamanın da üzerine çıkmıştır.   

Covid-19 kaynaklı çeşitli kısıtlamalar ve belirsizlik ortamı nedeniyle Kanada hanehalkı tüketimi sınırlı kalmış olup ülkenin hanehalkı tasarruf oranı %14,2’ye yükselmiştir. Söz konusu oran son beş çeyreklik dilimde sürekli çift haneli olarak gerçekleşmiştir. 2021 yılı ikinci çeyrekte perakende ticaret %-1,6 oranında; toptan ticaret ise %-1,3 oranında daralmıştır.

2021 yılı ikinci çeyrekte kamu harcamaları %0,7 oranında büyümüş; özellikle sağlık ve sosyal yardım harcamaları %1,6 oranında artmıştır.

Mikroçip ve diğer ara malı tedariğinde yaşanan sıkıntılar nedeniyle Kanada’nın motorlu taşıtlar ticareti ve iç tüketim harcamaları olumsuz yönde etkilenmiştir. 2021 yılı ikinci çeyrekte hanehalkı yeni binek araç ve kamyon satışı %-7,2 oranında düşüş yaşarken kamyonet ve SUV satışı %-1,6 oranında düşmüştür. Ağır ve orta büyüklükteki kamyon, otobüs ve diğer motorlu taşıtlara yönelik işletme yatırımları ise %-34,2 oranında azalmıştır. Uluslararası tedarik zincirinde yaşanan sıkıntılar nedeniyle üretim tesislerinin beklenenden daha uzun süreli kapalı kalması otomobil aksam ithalatını daraltmış ve bu durum ihracatta da azalmaya sebebiyet vermiştir. Motorlu taşıt ve aksamları üretiminde yaşanan düşüş, Kanada’nın binek araç ve hafif yük taşıyan kamyon ihracatında %-18,9; araç lastiği, araç motoru ve aksamları ihracatında da %-8,7 oranında düşüşe neden olmuştur.

Kanada’da üretilen mal ve hizmetlerin genel fiyat göstergesi olan GSMH Zımni Fiyat Endeksi, inşaat malzemeleri ve enerji fiyatlarında yaşanan yukarı yönlü hareketin etkisi ile 2021 yılının birinci çeyreğinde %3; ikinci çeyreğinde ise %2,2 oranında yükselmiştir. Buna bağlı olarak Kanada’nın nominal GSMH’si yılın ikinci çeyreğinde %1,9 oranında artmıştır.  

2021 yılının ikinci çeyreğinde Kanada’nın dış ticaret hadleri (ihracat fiyatının ithalat fiyatına oranı) %4,2 oranında yükselmiş ve bu artış ülkenin reel Gayrısafi Milli Gelirinde yaşanan %1,5’lik artışa katkı sağlamıştır. Dış ticaret hadlerindeki artışın özellikle ham petrol ve bitümen ihracatında %17,7 oranında ve genel ihracat fiyatlarında %4,9 oranında gerçekleşen yükselişten kaynaklandığı görülmektedir.

2021 yılının birinci çeyreğinde +1,8 milyar CAD değerinde fazla vermiş olan Kanada’nın Cari İşlemler Dengesi, yılın ikinci çeyreğinde +3,6 milyar CAD değerinde fazla vermiştir. Bu durum, mal ve hizmet ticareti dengesinde verilen fazla ile artan yatırım gelirlerinden kaynaklanmıştır. Kanada ekonomisi, 2008 yılının son çeyreğinden 2021 yılına kadar sürekli cari işlemler dengesinde açık vermekte idi.

Finansal Hizmetler dengesinde ise portfolyo ve doğrudan yatırım kalemlerinde, net borç verme faaliyetlerinde yerleşik olmayan aktörlere eğilimin arttığı görülmektedir. Portfolyo yatırımlarında küresel borsa ve sermaye piyasalarında devam eden güçlü eğilim ile birlikte  Kanadalıların, 2021 yılı ikinci çeyreğinde dış piyasalardan rekor düzeyde ve 57,2 milyar CAD değerinde hisse senedi alımı yaptıkları görülmüş olup bunun 33,7 milyar CAD’lık bölümü ABD’ye yöneliktir. Yılın birinci çeyreğinde dış alımlarda toplam rakam 36,9 milyar CAD olarak gerçekleşmişti. Yabancıların Kanada’nın menkul kıymetlerine yönelik 2021 yılı ikinci çeyreğinde yaptığı alımların 50,3 milyar CAD değerinde olduğu; bunun 33,8 milyar CAD’lık bölümünün Federal Hükümet Tahvil Bonosuna ve 24,3 milyar CAD’lık bölümünün ise şirket menkul kıymetlerine yöneldiği görülmüştür.

Yatırım Gelirleri Dengesinde 2020 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre +1,7 milyar CAD ilave fazla veren Kanada’nın yatırım gelir fazlası +4 milyar CAD’a yükselmiştir. Bu tabloda, daha düşük faizden yapılan borç ödemeleri ve yerleşik olmayanların mevduatlarında yaşanan artışın etkili olduğu görülmektedir .  

Kanadalıların yurtdışı doğrudan yatırım tutarı rekor seviyeye ulaşılarak 2021 yılı birinci çeyreğinde 9,7 milyar CAD olan seviyeden 22 milyar CAD seviyesine ulaşmış; elde edilen karda ise 2021 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreklik dilime göre 1,5 milyar CAD değerinde artış yaşanmıştır. Aynı dönemde Kanada’ya yönelen doğrudan yabancı yatırım tutarı ise 12 milyar CAD olmuştur.    

Kanada’nın 2021 yılı ikinci çeyreğinde mal ve hizmetler dış ticaret dengesi +1,8 milyar CAD fazla vermiş; mal ihracatı bir önceki çeyreklik dilime göre 900 milyon CAD artarak 153,2 milyar CAD olarak gerçekleşmiştir. Özellikle bir önceki çeyreklik dilime göre 2 milyar CAD artış yaşanan ormancılık ürünleri, bina ve ambalaj malzemeleri ihracatı ile ham petrol fiyatlarında yaşanan yükselişe parallel olarak 1,6 milyar CAD artış yaşanan enerji ürünleri bu artışta önemli rol oynamıştır.    

Kanada’nın 2021 yılı ikinci çeyreğinde mal ithalatı bir önceki çeyreğe göre 500 milyon CAD artarak 151,6 milyar CAD olarak gerçekleşmiştir. Özellikle temel ve endüstriyel sanayi, plastik ve kauçuk ürünler ithalatında bir önceki çeyreklik dilime göre yaşanan +1,6 milyar CAD artış ile metal ve metal-dışı maden ithalatında yaşanan +1,5 milyar CAD değerindeki artış toplam ithalat artışında önemli rol oynamıştır. Yarı-iletken çip tedariğinde küresel çapta yaşanan krizle birlikte motorlu taşıt ve aksamları ithalatında 4,6 milyar CAD düşüş yaşanmıştır.         

Öte yandan, Ocak-Haziran 2021 döneminde Kanada’nın dünyaya ihracatı 2020 yılının aynı dönemine göre %32,6 oranında artmış ve 241 milyar USD rakamına ulaşmıştır. Kanada’nın dünyadan ithalatı ise yine geçen yılın aynı dönemine kıyasla %25,8 artışla 235 milyar USD düzeyine çıkmıştır.

Kanada’nın ABD ile mal ticareti dengesine bakıldığında, 2021 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre +2,7 milyar CAD değerinde ilave dış ticaret fazlası verdiği; ABD dışı ülkeler ile olan dış ticaret dengesinde ise bir önceki çeyreklik dilime göre -2,2 milyar CAD değerinde ilave açık verdiği ve bu açığın özellikle İngiltere’den yapılan ithalat kaynaklı olduğu tespit edilmiştir. Kanada’nın Çin ile dış ticaret açığının ise 2021 yılı ikinci çeyreklik dilimde 1,3 milyar CAD değerinde azaldığı tespit edilmiştir.     

Kanada’nın Hizmetler Ticareti Dengesi, son beş çeyreklik dönemde sürekli fazla vermektedir. 2021 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki döneme göre Kanada’nın hizmetler ticareti dengesi 302 milyon CAD değerinde gerileyerek yine fazla vermiş ve +136 milyon CAD olarak gerçekleşmiştir. Özellikle denizyolu ile ithalatın artması ile birlikte ulaştırma hizmetlerinde açığın arttığı ve Covid-19 kısıtlamalarının sürmesi nedeniyle Kanada’ya seyahat eden yabancıların sayısının azalması sonucunda seyahat harcamalarında verilen fazlanın azaldığı görülmektedir.